Γιατί ο κορσές επανέρχεται στη μόδα;
Η παρουσία στις σύγχρονες γκαρνταρόμπες ενός ενδύματος του δέκατου ένατου αιώνα υποδηλώνει ότι, κατά κάποιο τρόπο, η εικόνα του κορσέ εξακολουθεί να έχει απήχηση στις κοινωνίες μας – ακόμη και αν η σημασία του έχει εξελιχθεί και αλλάξει σε έναν πιο αισθησιακό και ρομαντικό τρόπο που αγαπούν πολύ οι γυναίκες, με μια πινελιά ρετρό.
Στη δεκαετία του 1930, η μόδα επανέφερε τη μέση στο επίκεντρο, χρησιμοποιώντας πολύπλοκα κοψίματα ή τολμηρούς χρωματικούς συνδυασμούς. Καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας, υπήρξε μια μετακίνηση προς μια πιο τρισδιάστατη σιλουέτα. Αυτό αντανακλάται στη σημασία της μέσης και, αργότερα, των ώμων. Τι θα μπορούσε να είναι καταλληλότερο από τον κόρσετ για να φέρει στο προσκήνιο την ανακαλυφθείσα θηλυκή φόρμα; Στην πραγματικότητα, στα τέλη της δεκαετίας του 1930, οι μαλακοί κορσέδες και οι κόρτσες στα βραδινά φορέματα ήταν μέρος της βικτοριανής αναβίωσης, που έγινε δημοφιλής από ταινίες όπως το Όσα παίρνει ο άνεμος και οι Μικρές γυναίκες. Η μέση ήταν μικρή, οι ώμοι φαρδιοί και το συνολικό σχήμα προμήνυε τη σιλουέτα κλεψύδρας του “New Look” του 1947.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1940, οι σχεδιαστές επιχείρησαν να επιτύχουν την ίδια εφαρμοστή σιλουέτα, που προηγουμένως είχε επιτευχθεί με τον κορσέτο, μέσω έξυπνων κοψίματα, παραγεμίσματα και υποδήματα, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το αρχετυπικό και εμβληματικό κοστούμι “Bar” που σχεδίασε ο Dior. Σαν να ήθελε να επιβεβαιώσει το ρόλο του στο φαινόμενο, ο κορσές επέστρεψε, αυτή τη φορά μεταμορφωμένος σε “μπουστάκι” και χρησιμοποιήθηκε στα περισσότερα βραδινά φορέματα των τελών της δεκαετίας του 1940 και των αρχών της δεκαετίας του 1950.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, υπήρξε μια σαφής αναζήτηση για μια πιο γεωμετρική και αρχιτεκτονική μόδα. Σε αναζήτηση νέων σχημάτων, οι σχεδιαστές μελετούσαν τα φόρεμα ως όγκους και πειραματίζονταν με τη μέση, τραβώντας την προς τα πάνω, προς τα κάτω ή αποκρύπτοντάς την εντελώς.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η Vivienne Westwood έγινε η πρώτη σχεδιάστρια του 20ού αιώνα που χρησιμοποίησε τον κορσέ στην αρχική του μορφή, αφού ο Poiret τον είχε απορρίψει. Η προσέγγισή της, τόσο καλλιτεχνική όσο και θεατρική, δημιούργησε μια νέα και καθοριστική τάση στη σύγχρονη μόδα. Η χρήση ιστορικών ενδυμάτων, σε συνδυασμό με τη μοναδική αντίληψη του πνεύματος της εποχής, βρίσκεται στο επίκεντρο της δουλειάς του. Οι κορσέδες του δέκατου όγδοου αιώνα της δίνουν στις γυναίκες μια αίσθηση γοητείας και δύναμης που δεν είχαν νιώσει για πολύ καιρό.
Στη δεκαετία του 1980, άλλοι σχεδιαστές θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της, αλλά αυτή τη φορά χρησιμοποιώντας τον βικτοριανό κορσέ του δέκατου ένατου αιώνα. Στα χέρια του Jean-Paul Gaultier και του Thierry Mugler, ο κορσές έγινε η πανοπλία μιας κυβερνογυναίκας των τελών του 20ού αιώνα βγαλμένης από καρτούν επιστημονικής φαντασίας.
Από τότε και μετά, ο κορσές θα χρησίμευε ως βάση για να δημιουργήσουν οι σχεδιαστές ισχυρά μοντέλα. Τα χαρακτηριστικά του κορσέ στυλιζαρισμένα ή υπερβολικά, ή εξαφανίζονται και μόνο το σχήμα διατηρείται και μετατρέπεται σε χυτή πλαστική πανοπλία. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Ο κορσές έχει γίνει ένα “αντικείμενο τέχνης”, με νέο νόημα, καλλιτεχνικό φυσικά, αλλά και κοινωνικό – σχεδόν μια δήλωση. Ο κορσές δεν αποτελεί πλέον σύμβολο της καταπίεσης των γυναικών, αλλά σύμβολο της σεξουαλικής χειραφέτησης. Οι κορσέδες του Gaultier έγιναν εμβληματικοί όταν η Madonna φόρεσε έναν στην παγκόσμια περιοδεία της το 1990. Έκτοτε, ο κορσές είναι το φετίχ του Gaultier και τα αρώματά του πωλούνται σε μπουκάλι σε σχήμα κορσέ.
Η παρουσία των κορσέδων στην πασαρέλα δεν είναι τυχαία. Οι κορσέδες του Westwood ήταν μια έκφραση της πανκ σεξουαλικότητας στην πασαρέλα. Οι θωρακισμένοι κορσέδες του Gaultier και του Mugler ενσάρκωναν τη μόδα της εξουσίας και τη λατρεία του σώματος στη γιάπικη κουλτούρα. Και εδώ, ο πραγματολογικός κορσές συνυπήρξε στις πασαρέλες με τον κορσέ “φάντασμα” που παρατηρήθηκε στο τριγωνικό σχήμα της δεκαετίας του 1980: στενή μέση και φαρδείς ώμοι.